Statystyki prowadzone przez Policję nie pozostawiają wątpliwości – wypadki drogowe są codziennością na polskich drogach. Analizując te dane, możemy wywnioskować, gdzie należy zachować szczególną ostrożność, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji. Pomimo że liczba zdarzeń w obszarach zabudowanych jest wyższa, to właśnie poza nimi notuje się większą liczbę ofiar śmiertelnych.
Dlatego warto się zastanowić, jakie konkretne czynniki wpływają na bezpieczeństwo na drodze i jak możemy skutecznie zapobiegać wypadkom, kierując się nie tylko danymi statystycznymi, ale także zdrowym rozsądkiem i przestrzeganiem zasad bezpiecznej jazdy. O kwestie bezpieczeństwa zapytaliśmy ekspertów z IMAGE Prawo Jazdy.
Gdzie dochodzi do największej liczby wypadków drogowych?
Jak zostało wspomniane na wstępie, zdecydowana większość, bo aż 70% wypadków ma miejsce w obszarze zabudowanym, natomiast poza terenem zabudowanym jest więcej ofiar śmiertelnych. Statystycznie, w co piątym wypadku poza obszarem zabudowanym ginie człowiek, podczas gdy w strefie zabudowanej jest to przypadek jeden na dwadzieścia.
Dla przypomnienia: teren zabudowany oznaczony jest odpowiednimi znakami drogowymi, takimi jak D-42 i D-43, które wyznaczają granice obszaru. Zgodnie z przepisami, dopuszczalna prędkość pojazdów osobowych na tym obszarze wynosi 50 km/h, o ile nie ma innych znaków ograniczających prędkość. Warto również pamiętać o zakazie wyprzedzania pojazdów uprzywilejowanych i nakazie ułatwiania wyjazdu pojazdom komunikacji miejskiej z oznakowanych przystanków, co jest istotne dla płynności ruchu i bezpieczeństwa wszystkich uczestników drogi
Obszar niezabudowany obejmuje zwykle tereny wiejskie, leśne, pola, łąki, obszary naturalne oraz inne tereny, które nie są regularnie zabudowane ani przeznaczone dla ludzkiej działalności, takiej jak osiedla czy infrastruktura miejska, handlowa, przemysłowa. Poza terenem zabudowanym nie wolno przekraczać prędkości 90 km/h.
Czy typ drogi ma wpływ na częstotliwość wypadków?
Intuicja podpowiadać może, że do największej liczby wypadków dochodzi na ekspresówkach i autostradach. Nic bardziej mylnego – dane statystyczne pokazują, że wręcz przeciwnie. Okazuje się bowiem, że najbardziej niebezpieczne są drogi jednojezdniowe dwukierunkowe, czyli takie, po których pojazdy poruszają się w obu kierunkach. Dwie główne przyczyny wypadków to nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu i niedostosowanie prędkości do warunków ruchu. Zatem, jak zminimalizować ryzyko wypadków? Gdzie kierowcy powinni zachować szczególną czujność?
Po pierwsze: zwracaj uwagę na znaki pionowe i poziome
Wiele wypadków drogowych ma miejsce na skrzyżowaniach, co często jest spowodowane niezastosowaniem się przez kierowców do znaków drogowych oraz nieprawidłowym interpretowaniem pierwszeństwa przejazdu. Kierowcy czasem są przekonani, że mają pierwszeństwo, chociaż tak nie jest. W przypadku znaku A-7 (ustąp pierwszeństwa), kierowca zbliżający się do skrzyżowania ma obowiązek upewnić się, że na drodze uprzywilejowanej nie znajduje się inny pojazd. Należy jechać na tyle wolno, aby być w stanie zatrzymać swoje auto na linii warunkowego zatrzymania w celu umożliwienia przejazdu pojazdowi z pierwszeństwem
Warto zwrócić uwagę, że wypadki zdarzają się nie tylko na standardowych skrzyżowaniach, ale także tych o ruchu okrężnym. Wielu kierowców jeździ na pamięć, co może być zgubne w skutkach, zwłaszcza w momencie zmiany organizacji ruchu lub wyłączenia sygnalizacji świetlnej. Za kierownicą zawsze należy zachować czujność i zwracać uwagę na znaki, niezależnie od tego, jak dobrze zna się daną trasę.
Po drugie: respektuj zasady ruchu drogowego na skrzyżowaniach równorzędnych
Zasady ruchu drogowego mówią, że na skrzyżowaniach równorzędnych obowiązuje tzw. zasada prawej ręki, zgodnie z którą należy ustąpić pierwszeństwa kierowcy nadjeżdżającemu z prawej strony. Najbardziej oczywistym skutkiem niezastosowania się do tej zasady może być kolizja z innym pojazdem, co często prowadzi do obrażeń ciała, uszkodzeń pojazdów i innych szkód materialnych. W skrajnych przypadkach, gdy auto nadjeżdża z dużą prędkością, uderzenie boczne może doprowadzić do dachowania pojazdu. Pogniecione i zdeformowane elementy, takie jak drzwi, mogą zranić pasażera lub kierowcę pojazdu.
Po trzecie: trudne warunki na drodze – zwolnij!
Każdy kierujący pojazdem jest zobowiązany jechać z prędkością, która zapewnia panowanie nad pojazdem. Rzeźba terenu, stan nawierzchni i widoczność drogi, a także obciążenie pojazdu oraz warunki atmosferyczne, takie jak deszcz, mgła czy śnieg, mają istotny wpływ na sposób, w jaki należy prowadzić pojazd oraz prędkość, z jaką powinien się on poruszać. Warto pamiętać, że droga hamowania na mokrej nawierzchni wydłuża się średnio o 60% względem powierzchni suchej. Na mokrej lub oblodzonej nawierzchni łatwiej także wpaść w poślizg.
Trzeba pamiętać, że znaki z ograniczeniem prędkości określają maksymalną dozwoloną prędkość, z jaką pojazd może poruszać się po danej drodze. Jednakże, jeśli warunki drogowe są niekorzystne, kierowca może poruszać się z prędkością znacznie niższą niż wskazana na znaku ograniczenia. Jest to istotne, ponieważ jazda z nadmierną prędkością w złych warunkach może znacznie zwiększyć ryzyko wypadku i kolizji.
Po czwarte: uwaga na przejścia dla pieszych
Należy zauważyć, że statystyki dotyczące potrąceń pieszych na oznakowanych przejściach także są alarmujące. Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych jest trzecią główną przyczyną wypadków drogowych. Pomimo wyraźnych oznakowań i powszechnie znanych zasad ruchu drogowego, wielu kierowców ignoruje przepisy, co często prowadzi do tragicznych konsekwencji. Przed przejściem, do którego zbliża się pieszy, należy obligatoryjnie się zatrzymać!
W sieci często pojawiają się dyskusje na temat tego, że piesi ubierają się na ciemno, nie noszą odblasków i są słabo widoczni wieczorem, co rzeczywiście stanowi istotny problem. Niemniej jednak, to kierowcy ponoszą główną odpowiedzialność za potrącenia na przejściach. Zgodnie z przepisami i zasadami bezpiecznej jazdy, kierowca ma obowiązek zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza w okolicach przejść dla pieszych. Powinien zwolnić i upewnić się, że nikt nie oczekuje na możliwość bezpiecznego przejścia na drugą stronę drogi. Choć widoczność pieszych może być utrudniona w warunkach słabego oświetlenia, to przede wszystkim kierowcy mają obowiązek dostosować swoją jazdę do panujących warunków, aby uniknąć potencjalnych wypadków i zagrożeń dla pieszych. Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych jest absolutnie niedopuszczalne i stanowi poważne naruszenie przepisów drogowych. Niestety wciąż można zaobserwować tę praktykę wśród kierowców.
Po piąte: autostrady i drogi ekspresowe
Na autostradach można poruszać się z maksymalną prędkością 140 km/h, natomiast na drogach ekspresowych dwujezdniowych ograniczenie prędkości wynosi 120 km/h, jednak wielu brawurowych kierowców jeździ szybciej, co jest częstą przyczyną wypadków. Jeżeli warunki na drodze są dobre, a ruch odbywa się płynnie, należy także pamiętać o zachowaniu bezpiecznej odległości od pojazdu poruszającego się przed nami. Ponadto, warto mieć na uwadze, że lewy pas jest umownie najszybszy i służy głównie do wyprzedzania.
Paradoksalnie, na ekspresówkach i autostradach zbyt wolna jazda może stwarzać poważne zagrożenie, porównywalne do zbyt dużych prędkości. Istnieją przepisy mówiące o nieutrudnianiu ruchu innym kierowcom. Wyobraźmy sobie sytuację, w której auto osobowe porusza się po autostradzie z prędkością 40 km/h i inne auta wyprzedzają je z prędkością niemalże dwukrotnie większą. Do tragedii niedaleko.
Kilka rad dla początkujących kierowców
Bez względu na to, czy jesteś młodym, czy doświadczonym kierowcą, zachowuj się odpowiedzialnie za kierownicą. Pamiętaj, że odpowiadasz nie tylko za siebie, ale także za innych uczestników ruchu. Bądź uważny i przewidywalny – stałe obserwowanie otoczenia, przewidywanie zachowań innych kierowców i reagowanie na zmienne warunki są niezbędne dla bezpiecznej jazdy.
Egzamin na prawo jazdy dopiero przed Tobą? Pamiętaj, że trening czyni mistrza. Poświęć czas na rozwiązywanie testów na prawo jazdy, regularne ćwiczenia i naukę przepisów drogowych. Wszystkie potrzebne materiały do nauki znajdziesz w serwisie IMAGE Prawo Jazdy. Szeroki zakres dostępnych zasobów pozwoli Ci na lepsze przygotowanie się do egzaminu i z pewnością przełoży się na bezpieczeństwo, kiedy już wyjedziesz na drogę.